Artykuł
22 kwietnia przypada największe międzynarodowe święto ekologii – Dzień Ziemi. Tegoroczne hasło przewodnie „Invest in our planet”, czyli „Zainwestuj w naszą planetę”, zwraca uwagę na konieczność współpracy i wprowadzania zmian na różnych płaszczyznach: od rządów przez przedsiębiorstwa po zwykłych obywateli. Jedną z często poruszanych kwestii jest konieczność ograniczenia roli plastiku w życiu codziennym.
Według aktualnych statystyk, przeciętny Polak produkuje aż 330 kg śmieci rocznie – czyli niemal kilogram dziennie! I choć właściwa segregacja może tu bardzo pomóc, niezbędne jest też zauważenie źródła problemu: śmieci powstaje po prostu zbyt dużo.
Filozofia „zero/less waste” (ang. zero/mniej śmieci) sięga do założeń gospodarki zamkniętego obiegu. Według niej śmieci nie powinny zalegać na wysypisku, lecz w miarę możliwości stać się cennym surowcem do tworzenia kolejnych przedmiotów. Kluczowe znaczenie ma tu unikanie zbędnych odpadów oraz stosowanie 5 zasad „zero waste”: odmawiaj, ograniczaj, używaj ponownie, segreguj i kompostuj.
Brzmi rozsądnie? Tylko jak to ugryźć w życiu codziennym?
Aby dołożyć swoją cegiełkę do ruchu zero waste wcale nie musisz wywracać swojej codzienności do góry nogami. Proste rozwiązania mają ogromne znaczenie! Możesz np. zacząć konsekwentnie stosować wielorazowe torby podczas zakupów i częściej sięgać po produkty sprzedawane luzem. Spróbuj na nowo odkryć sprawdzone sztuczki naszych babć i dziadków: zasady odpowiedniego przechowywania żywności oraz reparowania odzieży. Nie bez znaczenia okaże się też uważniejsze planowanie zakupów oraz picie wody z kranu. Choć każda z tych zmian wydaje się drobna, mają one realny wpływ na ochronę środowiska i jego zasobów.
Więcej praktycznych sposobów na zmniejszenie produkcji plastikowych śmieci o kilka kilogramów rocznie można znaleźć w artykule „Zero waste na co dzień”.
Obowiązek złożenia deklaracji w CEEB
Od 1 lipca br. każdy właściciel lub zarządca budynku ma obowiązek złożenia w Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków deklarację dotyczącą źródeł ciepła i spalania paliw.
Właściciel lub zarządca budynku będzie mógł wysłać deklarację przez Internet, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB). Osoby, które nie mogą skorzystać z tej formy składania deklaracji, mają możliwość złożenia jej w formie papierowej.
Czym jest CEEB?
Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków (CEEB) to narzędzie informatyczne służące gromadzeniu i udostępnianiu informacji na temat ogrzewania wszystkich budynków w całym kraju. Mieszkańcy mają możliwość elektronicznego przesłania deklaracji za pośrednictwem portalu zone.gunb.gov.pl lub w wersji papierowej za pośrednictwem gminy. Gromadzone dane dotyczą posiadanych oraz używanych źródeł ciepła, a ich zakres został dostosowany tak, aby każdy mieszkaniec i zarządca budynku był w stanie w prosty sposób przekazać wiarygodne informacje.
Kto powinien złożyć deklarację?
Informację o używanych i posiadanych urządzeniach grzewczych powinien przekazać każdy właściciel budynku mieszkalnego lub niemieszkalnego. W przypadku budynków wielorodzinnych obowiązek ten powinien wypełnić zarządca zbiorczo dla części lub całego budynku.
Do kiedy mamy czas?
Każdy właściciel lub zarządca budynku ma obowiązek złożenia deklaracji w wersji elektronicznej lub papierowej w ciągu 12 miesięcy od uruchomienia bazy, czyli od 1 lipca 2021 roku do 30 czerwca 2022 roku w przypadku istniejących urządzeń grzewczych.
W przypadku nowopowstałych urządzeń grzewczych termin ten wynosi 14 dni od uruchomienia źródła ciepła.
Możliwość pobrania lub składania deklaracji oraz informacje związane z uruchomieniem CEEB znajdują się pod adresem zone.gunb.gov.pl.
Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytanie można znaleźć pod linkiem https://www.gunb.gov.pl/strona/centralna-ewidencja-emisyjnosci-budynkow-faq
Pliki do pobrania:
Deklaracja dotycząca źródeł ciepła i źródeł spalania paliw - Formularz A_Budynki i lokale mieszkalne
Upoważnieni pracownicy Urzędu Gminy Gromnik przeprowadzają kontrole interwencyjne oraz planowane w zakresie przestrzegania przepisów ochrony powietrza. W bieżącym roku przeprowadzono około 30 kontroli - znaczna większość była wynikiem zgłoszenia nieruchomości w aplikacji ekointerwencja. Pobrano 10 próbek odpadu paleniskowego do badań pod kątem spalania substancji lub materiałów do tego nieprzeznaczonych. Ekspertyzy aż w 5 przypadkach wykazały naruszenie.
Podczas kontroli pracownicy dokonują pomiaru wilgotności drewna, sprawdzają miejsce składowania opału pod kątem dostępu wilgoci oraz sposób zagospodarowania odpadów komunalnych. W przypadku gdy mieszkaniec posiada piec nie spełniający wymagań uchwały antysmogowej kontrolujący zachęcają do wymiany źródła ciepła oraz skorzystania z dotacji. Podczas wizyt mieszkańcy są informowani o obowiązkach wynikających z Uchwały Nr XXXII/452/17 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 23 stycznia 2017r. w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa małopolskiego ograniczeń i zakazów w zakresie eksploatacji, w których następuje spalanie paliw. Kontrola jest również doskonałą okazją aby uzyskać informacje nt. programów pomocowych przy wymianie źródła ciepła oraz termomodernizacji budynków.
JEŚLI ZAUWAŻYSZ NARUSZENIE NIE CZEKAJ – ZGŁOŚ TO KORZYSTAJĄC Z APLIKACJI EKOINTERWENCJA DOSTĘPNEJ NA STRONIE INTERNETOWEJ WWW.GROMNIK.PL.
Wyższe dotacje i większa współpraca z gminami. Rusza druga część programu „Czyste Powietrze” 2.0
Więcej informacji znajdziesz tutaj:
https://www.wfos.krakow.pl/zmiany-w-programie-priorytetowym-czyste-powietrze-czesc-2/
SKORZYSTAJ Z PROGRAMU „CZYSTE POWIETRZE” I ZAINSTALUJ INSTALACJĘ FOTOWOLTAICZNĄ W SWOIM DOMU
Co należy wiedzieć żeby skorzystać z dotacji?? Oto najważniejsze informacje:
- dotacja z programu „Czyste Powietrze” nie łączy się z programem „Mój Prąd”
- warunkiem uzyskania dotacji jest wymiana nieefektywnego źródła ciepła na nowe spełniające wymagania ekoprojektu zakupione w ramach Programu
- dofinansowaniu nie podlega rozbudowa istniejącej instalacji
- wysokość dotacji to maksymalnie 5000 zł i do 50% kosztów kwalifikowanych
- dopuszczalna moc instalacji to od 2 – 10 kW
- inwestycję uznaje się za zakończoną w momencie przyłączenia do sieci
Zachęcam do zapoznania się z prezentacją udostępnioną przez NFOŚiGW.
Plik do pobrania (PDF): Fotowoltaika-w-domu-prezentacja-z-Akademii-Czystego-Powietrza
KONKURS Z OKAZJI DNIA ZIEMI
We wtorek 21 kwietnia 2020r. na stronie internetowej Gmina Gromnik w zdrowej atmosferze został zamieszczony post konkursowy skierowany do najmłodszych mieszkańców gminy.
W związku z nadchodzącym Światowym Dniem Ziemi, który w tym roku obchodzony był pod hasłem „Działamy na rzecz ochrony klimatu”, tematyka konkursu również była związana z przedstawieniem działań mających na celu ochronę środowiska naturalnego. Dzięki dowolnej formie prezentacji, dzieci mogły wykazać się w preferowanej przez siebie dziedzinie.
W konkursie udział wzięło 25 uczestników w wieku od 4 do 12 lat. Dzieci zaprezentowały prace plastyczne, recyklingowe zabawki oraz umiejętności wokalne i recytatorskie. Najmłodsi mieszkańcy Gminy Gromnik wykazali bardzo wysoki poziom zaangażowania oraz ogromną wiedzę na temat ochrony środowiska.
Rozstrzygnięcie konkursu nastąpiło 29 kwietnia 2020r. Wszyscy uczestnicy zostali nagrodzeni dyplomami oraz pięknymi maseczkami wykonanymi przez miejscową krawcową, w związku z panującą pandemią COVID-19. Dodatkowo starsze dzieci otrzymały książki „Akademia ekologii. Dbam o środowisko”, natomiast młodsze - kolorowanki „EKOLOGIA”.
W związku z panującą sytuacją wywołaną pandemią koronawirusa, nagrody zostały rozesłane drogą korespondencyjną, a rodzice uczestników zamieścili pod postem z wynikami konkursu zdjęcia dzieci z otrzymanymi nagrodami.
Sporządziła: Joanna Nowak-Gdowska
Zachęcam do zapoznania się z atrakcyjnymi propozycjami spędzenia tego święta aktywnie, na łonie natury i bezpiecznie. Małopolska posiada niezwykle bogatą ofertę szlaków i atrakcji dedykowanych dzieciom w różnym wieku. Podpowiadam dokąd się wybrać i jak ciekawie spędzić czas z dziećmi w najbliższej okolicy:
1. Park Krajobrazowy Dolinki Krakowskie - jest jednym z najpiękniejszych parków krajobrazowych w Małopolsce. Swoją tajemniczością, kulturą, wieloma uroczymi dolinkami oraz skarbami przyrody ożywionej i nieożywionej, zachęca do odwiedzenia i poznania. Każda chwila spędzona na jego terenie będzie z pewnością dla każdego czasem dobrze wykorzystanym. Wyprawę z pewnością umili specjalny spacerownik Dolinki Krakowskie
2. Ekowęrówki przez Pogórze Ciężkowickie
3. Z dzieckiem na rowerze:
Spacerem i rowerem w krainie winnic i wyśmienitej kuchni
4. Zwiedzanie z przygoda, czyli questing - Dzieci uwielbiają zabawę i rozwiązywanie zagadek. Zwykły spacer może przerodzić się w poszukiwanie skarbów, kiedy będziemy podążać za wskazówkami z questów. Zagórzańskie wyprawy questowe można pobrać na urządzenia mobilne lub wydrukować na własnej drukarce: Kasinka Mała, Lubomierz, Olszówka i Niedźwiedź.
Na wycieczkę z questem zapraszamy również w okolice Nowego Sącza i Gorlic. Questy są dostępne do pobrania w wersji PDF: Bobowa wczoraj i dziś, Historia Biecza od średniowiecza, Kamianna miodem pachnąca, Spacerkiem po Piwnicznej, Szlakiem zdrojów w Wysowej.
To tylko przykłady na ciekawe i rodzinne odkrywanie Małopolski na nowo. Więcej propozycji znajduje się: tutaj
Prostsze zasady przyznawania dotacji, krótszy czas rozpatrywania wniosków, wyższe dofinansowanie dla osób o niskich dochodach – to najważniejsze zmiany w rządowym programie Czyste Powietrze, z którego mogą korzystać osoby wymieniające piec na ekologiczny. Nowe zasady obowiązują już od 15 maja.
22 KWIETNA ŚWIATOWY DZIEŃ ZIEMI – „DZIAŁAJMY NA RZECZ OCHRONY KLIMATU”
Pierwszy raz Dzień Ziemi świętowany był 22 kwietnia 1970 w Stanach Zjednoczonych, a sama idea obchodów została wypromowana dzięki działaniom Amerykanów: polityka Gaylorda Nelsona - który we wrześniu 1969 roku na konferencji w Seattle zaproponował zorganizowanie ogólnonarodowej demonstracji przeciwko niszczeniu środowiska naturalnego, oraz ekologa - Johna McConnella, który na konferencji UNESCO poświęconej ochronie środowiska przedstawił propozycję ustanowienia Dnia Ziemi.
Celem ustanowienia Dnia Ziemi było uświadomienie problemów związanych ze zmianami klimatu,brakiem dostępu do wody pitnej, wymieraniem gatunków oraz przeludnieniem. Tego dnia promowane są działania mające na celu ochronę środowiska.
Organizatorzy zaangażowani w obchody tego dnia pochodzą z ponad 190 krajów na całym świecie i skupieni są w organizacji Earth Day Network z siedzibą w Waszyngtonie. W Polsce Dzień Ziemi obchodzony jest od 1990 roku. Wtedy zaczęły powstawać pierwsze organizacje pozarządowe, które zajęły się popularyzującą ekologii.
Tegoroczny Światowy Dzień Ziemi odbywa się pod hasłem "Działania na rzecz ochrony klimatu”. Niestety z powodu epidemii koronawirusawszystkie akcje przenoszą się do sieci, a także do naszych gospodarstw domowych.
O środowisko naturalne możesz zadbać bez wychodzenia z dom, aoto kilkadziałań, które pomogą uzdrawiać naszą planetę:
Segreguj śmieci
Oszczędzaj wodę
Gromadź deszczówkę
Wymień żarówki na energooszczędne
Stosuj środki czystości bezpieczne dla środowiska
Zamień samochód na rower
Wymień nieekologiczne ogrzewanie na takie, które spełnia wymagania ekoprojektu
Korzystaj z odnawialnych źródeł energii
W związku z bardzo złą jakością powietrza w sezonie zimowym, spowodowaną ogromną emisją zanieczyszczeń z domowych palenisk na węgiel i drewno, od 1 lipca 2017 roku na terenie województwa małopolskiego obowiązuje uchwała antysmogowa. Wszyscy mieszkańcy Małopolski są zobowiązani do stosowania jej postanowień:
Kotły instalowane w nowych budynkach lub remontowanych kotłowniach muszą spełniać wymagania ekoprojektu.
Wszystkie stare kotły tzw. „kopciuchy” powinny zostać wymienione do końca 2022 r.
Od 1 stycznia 2023 roku nie można użytkować bezklasowych kotłów na węgiel i drewno, czyli tzw. kopciuchów. Należy je wymienić na kocioł gazowy, przyłączenie do miejskiej sieci ciepłowniczej, pompę ciepła, kocioł olejowy lub kocioł na paliwo stałe spełniający wymogi ekoprojektu.
Od 1 stycznia 2023 wszystkie kominki muszą:
- spełniać wymagania ekoprojektu lub ich sprawność cieplna powinna wynosić co najmniej 80% lub
- być wyposażone w urządzenie redukujące emisję pyłu do poziomu zgodnego z wymaganiami ekoprojektu.
Całkowity zakaz użytkowania kotłów klasy 3 i 4 od 2027 roku.
Do końca 2026 roku należy wymienić kotły, które spełniają podstawowe wymagania emisyjne, czyli posiadają klasę 3 lub klasę 4.
Zakaz stosowania węgla i drewna o określonych parametrach.
Od 1 lipca 2017 roku w całej Małopolsce obowiązuje zakaz stosowania mułów i flotów i miałów węglowych. Jest to odpad węglowy o bardzo drobnej frakcji zawierający duże ilości wilgoci, siarki, popiołu i innych zanieczyszczeń, które podczas spalania emitowane są do atmosfery. Obowiązuje również zakaz spalania drewna i biomasy o wilgotności powyżej 20%. Drewno przed spaleniem powinno być sezonowane co najmniej 2 lata. Suche drewno ma znacznie wyższą kalorycznością i niższą emisją zanieczyszczeń.
POMOC FINANSOWA
Na wymianę kotłów można otrzymać dofinansowanie. Od września 2018 można składać wnioski do programu Czyste Powietrze. Oferowane są dotacje i pożyczki na wymianę kotłów i pieców na paliwa stałe, termomodernizację budynków jednorodzinnych (ocieplenie ścian, stropów, wymiana okien i drzwi) oraz montaż odnawialnych źródeł energii. Dotacja uzależniona jest od dochodów gospodarstwa domowego, może wynieść nawet 90% kosztów kwalifikowanych (od 7 000 zł do 53 000 zł).
Od 1 stycznia 2020r. koszty zakupu i montażu źródła ciepła, przyłącza cieplnego, gazowego lub elektroenergetycznego nie są kwalifikowane w budynkach nowobudowanych.
Nie zwlekaj! Skorzystaj z dotacji! Wymień swój stary kocioł!
Więcej informacji znajdziesz tutaj: https://powietrze.malopolska.pl/antysmogowa/#1-jakie-przepisy-obowi%C4%85zuj%C4%85-w-ma%C5%82opolsce-poza-krakowem
ZACHĘCAMY MIESZKAŃCÓW GMINY GROMNIK DO SKORZYSTANIA Z PROGRAMÓW POMOCOWYCH PRZY WYMIANIE OGRZEWANIA ORAZ TERMOMODERNIZACJI BUDYNKU
Pomocy w wypełnieniu wniosków oraz dodatkowych informacji o programach udziela EKODORADCA w Urzędzie Gminy Gromnik przy ul. Witosa 2, od poniedziałku do piątku w godz. 7.30-15.30 pok. nr 9 oraz pod numerem telefonu 14 65 14 238 w.14.
WYMIEŃ OGRZEWANIE NA CZYSTE I EKOLOGICZNE
PROGRAM CZYSTE POWIETRZE:
Kompleksowy program, którego celem jest zmniejszenie emisji pyłów i innych zanieczyszczeń wprowadzanych do atmosfery przez domy jednorodzinne. Jednym z elementów tego programu jest pomoc beneficjentowi w sfinansowaniu wymiany starych pieców i kotłów na paliwo stałe oraz termomodernizacji budynków jednorodzinnych.
Program Czyste Powietrze przewiduje dofinansowanie m.in. na:
- wymianę starych źródeł ciepła (pieców i kotłów na paliwa stałe) oraz zakup i montaż nowych źródeł ciepła, spełniających wymagania programu;
- docieplenie przegród budynku;
- wymianę stolarki okiennej i drzwiowej;
- instalację odnawialnych źródeł energii (kolektorów słonecznych i instalacji fotowoltaicznej);
- montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła.
Kwota dofinansowania zależy od miesięcznego dochodu w gospodarstwie domowym. Dotacja może wynosić do maksymalnie 90% (przy dochodach do 600zł na osobę).
Dofinansowanie może mieć formę:
- bezzwrotnej i nieopodatkowanej dotacji
- zwrotnej taniej pożyczki.
Sprawdź szczegóły: Program Czyste Powietrze.
ULGA TERMOMODERNIZACYJNA:
Ulga termomodernizacyjna polega na odliczeniu od podstawy obliczenia podatku (przychodów - w przypadku podatku zryczałtowanego) wydatków poniesionych na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w budynku mieszkalnym jednorodzinnym.
W ramach ulgi termomodernizacyjnej można odliczyć od dochodów 100% wydatków poniesionych w okresie realizacji przedsięwzięcia. Kwota nie może być wyższa niż 53 tys. zł.
Można dokonywać odliczeń przez kolejnych 6 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek.
Sprawdź szczegóły: Ulga termomodernizacyjna.
UWAGA!
W przypadku instalacji nowego kotła na paliwo stałe, należy zastosować kocioł spełniający wymagania ekoprojektu. Llista kotłów spełniających wymagania ekoprojektu dostępna jest na stronie: Niskoemisyjne kotły i ogrzewacze na paliwa stałe.
Pamiętaj, że umowę na udzielenie dofinansowania musisz podpisać zanim dokonasz wymiany ogrzewania!
PROGRAM MÓJ PRĄD
Program rządowy „Mój prąd” ma na celu zwiększenie udziału fotowoltaiki w ogólnym zestawieniu produkcji energii elektrycznej w Polsce. W ramach programu osoby decydujące się na montaż instalacji fotowoltaicznej mają możliwość ubiegania się o bezzwrotną dopłatę w wysokości do 5 tys. zł. kosztów kwalifikowanych (koszty zakupu oraz montażu).
Sprawdź szczegóły: Program Mój Prąd.
Pomocy w wypełnieniu wniosków oraz dodatkowych informacji o programach udziela EKODORADCA w Urzędzie Gminy Gromnik przy ul. Witosa 2, od poniedziałku do piątku w godz. 7.30-15.30 pok. nr 9 oraz pod numerem telefonu 14 65 14 238 w.14.